Dziedziczny rak gruczołu krokowego

Opis

Czyli odziedziczenie ryzyka po krewnym, występuje rzadko i stanowi około 5% wszystkich przypadków. Dziedziczny rak gruczołu krokowego powstaje, gdy zmiany w genach, czyli mutacje, są przekazywane w rodzinie z pokolenia na pokolenie. Dziedzicznego raka gruczołu krokowego można podejrzewać, jeśli w wywiadzie rodzinnym występuje którakolwiek z poniższych cech:

3 lub więcej krewnych pierwszego stopnia z rakiem gruczołu krokowego

Rak gruczołu krokowego w 3 pokoleniach po tej samej stronie rodziny. 2 lub więcej bliskich krewnych, takich jak rodzic, rodzeństwo, dziecko, dziadek, wujek lub siostrzeniec, po tej samej stronie rodziny, u których rozpoznano raka gruczołu krokowego przed 55 rokiem życia

Jeżeli ktoś ma krewnego pierwszego stopnia – to znaczy rodzica, rodzeństwo lub dziecko – chorego na raka gruczołu krokowego, to jego ryzyko zachorowania na raka gruczołu krokowego jest 2 do 3 razy większe niż ryzyko przeciętne. Ryzyko to wzrasta jeszcze bardziej wraz z liczbą krewnych, u których rozpoznano raka gruczołu krokowego. Zobacz https://www.maastrichtuniversity.nl/research/institutes/genetics-and-cell-biology/molecular-cell-biology

Zespół dziedzicznego raka piersi i jajnika (ang. hereditary breast and ovarian cancer, HBOC). Zespół HBOC jest związany z germinalnymi lub dziedziczonymi mutacjami naprawiającymi DNA w genach BRCA1 i/lub BRCA2. BRCA oznacza “BReast CAncer” (rak piersi). HBOC jest najczęściej związane ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia raka piersi i jajnika u kobiet. Jednak osoby z HBOC mają również zwiększone ryzyko rozwoju raka piersi i bardziej agresywnej formy raka prostaty.

Uważa się, że mutacje w genach BRCA1 i BRCA2 są przyczyną jedynie niewielkiego odsetka dziedzicznych nowotworów gruczołu krokowego. Osoby, u których występują mutacje BRCA1 lub BRCA2, powinny rozważyć przeprowadzenie badań przesiewowych w kierunku raka gruczołu krokowego w młodszym wieku. Badania genetyczne mogą być wskazane jedynie w przypadku rodzin, w których występuje rak gruczołu krokowego i w których może występować również HBOC. Jeśli obawia się Pan tego na podstawie historii własnej rodziny, proszę porozmawiać z doradcą genetycznym lub lekarzem, aby uzyskać więcej informacji.

Inne zmiany genetyczne.

Inne geny, które mogą wiązać się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju raka gruczołu krokowego, obejmują geny HPC1, HPC2, HPCX, CAPB, ATM, FANCA, HOXB13 oraz geny naprawy niedopasowania. Nie wykazano jednak, aby którykolwiek z nich bezpośrednio powodował raka gruczołu krokowego lub był swoisty dla tej choroby. Badania mające na celu identyfikację genów związanych ze zwiększonym ryzykiem rozwoju raka gruczołu krokowego trwają, a naukowcy stale dowiadują się więcej o tym, w jaki sposób określone zmiany genetyczne mogą wpływać na rozwój raka gruczołu krokowego. Obecnie nie ma dostępnych testów genetycznych pozwalających określić prawdopodobieństwo rozwoju raka gruczołu krokowego u danej osoby.

Narażenie na działanie Agent Orange. Amerykański Departament Spraw Weteranów (U.S. Department of Veterans Affairs, VA) wymienia raka gruczołu krokowego jako chorobę związaną z narażeniem na działanie Agent Orange, substancji chemicznej stosowanej w czasie wojny w Wietnamie. Jeśli jesteś weteranem, który mógł być narażony na Agent Orange, proszę porozmawiać z lekarzem w systemie VA. Dowiedz się więcej na temat związku z Agent Orange na stronie internetowej Departamentu Spraw Weteranów USA.

Nawyki żywieniowe

W żadnym badaniu nie udowodniono, że dieta i sposób odżywiania mogą bezpośrednio powodować rozwój raka gruczołu krokowego lub mu zapobiegać. Jednak wiele badań, w których analizowano związek między pewnymi zachowaniami żywieniowymi a rakiem, sugeruje, że taki związek może istnieć. Na przykład, otyłość jest związana z wieloma nowotworami, w tym z rakiem gruczołu krokowego, dlatego zaleca się stosowanie zdrowej diety w celu uniknięcia przyrostu masy ciała (patrz “Zmiany w diecie” poniżej).

Różne czynniki powodują różne rodzaje nowotworów. Naukowcy nadal badają czynniki wywołujące raka gruczołu krokowego, w tym sposoby zapobiegania mu. Chociaż nie ma sprawdzonego sposobu całkowitego zapobiegania rakowi gruczołu krokowego, może Pan być w stanie zmniejszyć swoje ryzyko. Aby uzyskać więcej informacji na temat Pana osobistego ryzyka zachorowania na raka, proszę porozmawiać ze swoim zespołem opieki zdrowotnej.

Chemoprewencja. Klasa leków zwanych inhibitorami 5-alfa-reduktazy (5-ARI), do której należą dutasteryd (Avodart) i finasteryd (Proscar), jest często stosowana w leczeniu BPH. Mogą one również obniżyć ryzyko rozwoju raka prostaty u mężczyzny. Niektóre wcześniejsze badania kliniczne sugerowały, że 5-ARI były związane z bardziej agresywnymi nowotworami prostaty, ale nowsze badania sugerują, że nie jest to prawdą.

Zgodnie z wynikami długoterminowego

Badania obserwacyjnego opublikowanego w 2013 roku, 78% osób albo przyjmujących finasteryd albo placebo nadal żyło 15 lat później. Wyniki te sugerują, że przyjmowanie finasterydu nie obniża ryzyka zgonu u osób z rakiem prostaty. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) nie zatwierdziła tych leków do zapobiegania rakowi prostaty. Jednakże, 5-ARI jest zatwierdzony przez FDA do leczenia objawów dolnych dróg moczowych związanych z BPH.

Decyzja o przyjmowaniu 5-ARI jest inna dla każdej osoby. Każdy, kto rozważa przyjmowanie leków tej klasy, powinien omówić z lekarzem możliwe korzyści i skutki uboczne Zmiany w diecie. Obecnie nie ma wystarczających informacji, aby sformułować jasne zalecenia dotyczące dokładnej roli, jaką zachowania żywieniowe odgrywają w raku gruczołu krokowego. Aby zmniejszyć ryzyko rozwoju raka gruczołu krokowego w późniejszym okresie życia, być może konieczne będzie wprowadzenie zmian w diecie na wiele lat wcześniej.